Breton Yemekleri

Breton bölgesi Fransa’nın kuzey batı ucunda, okyanus kıyısında yer alıyor. Bu konumu nedeniyle şarap üzümcülüğüne pek uygun değil, Fransız dostların anlattığına göre ülkenin en az şarap üreten bölgesiymiş, aynı zamanda ülkede en çok şarabı da onlar tüketiyorlarmış. Ancak bölgeye özel içecekleri var, Cider. Geleneksel olarak elmadan yapılan, meyve suyundan fermente edilen alkollü bir içecek, yani elma şarabı da denebilir. Benim pek de hoşuma gitmeyen bu içecek dünyanın birçok yerinde yapılıyor ama Breton yemekleri için adeta resmi içecek.

Krepler – Breton Yemekleri

Bölgede her yerde “Creperie” lokantaları bulunuyor. Krepler tatlı hazırlanmıyor, bu sayede çikolata ve meyve ile tatlı olarak ya da mantar, kaşar, jambon gibi malzemelerle ana yemek olarak sunulabiliyor. Tek başlarına pek de lezzetli bulmadığım krepleri bir nevi ekmek niyetine kullanıyorlar. Izgara edilmiş kocaman sosisi içerisine dürüp vermişlerdi, sosis keyfi bozulduydu. Ama malzemeler birlikte pişince iş değişiyor. Öğle yemeği olarak da yedim ama özellikle sabah kahvaltısı olarak nefis oluyor.

Aslında 2 çeşitleri var bu kreplerin ama birçok yerde her ikisi için de krep deniyor. “Crep” beyaz undan yapılan hali, “Gallette” ise kara buğday kullanılanı. Galette bana çok daha doyurucu gelmişti ama yediğim yerde de içerisini gerçekten malzemeyle doldurmuşlardı, onun da etkisi vardır muhakkak.

Kahvaltı ya da öğle yemeği olarak bir diğer seçenek Fransa’nın her yerinde karşınıza çıkabilecek baget (baguette) sandviçler. Ekmekleri gayet lezzetli, çeşit son derece bol ve genelde içlerine malzemeyi koklatıp bırakmıyorlar. Ben soğuk sandviçi seviyorum ve sandviç konusunda bu kadar ileri seviyede ülkemde düzgün soğuk sandviç olmamasına hayıflanıyorum.

Deniz Meyveleri – Breton Yemekleri

Üç tarafı denizle, hatta okyanusla çevrili bir yarım oda bu bölge, öyle olunca mutfağın önemli bölümü deniz mahsulleri oluyor. Orijini Belçika olan tencerede soslu midye yemeği burada da son derece popüler. Farklı soslu seçeneklerinden dilediğinizi seçebiliyorsunuz. İlk midyeyi boşalttıktan sonra onun kabuklarını diğer midyeler için maşa gibi kullanarak yemek ayrıca keyifli oluyor. Başka yerlerde suyuna patates bana bana, sonunda da çorba gibi içerek tükettiğim tencerenin suyunu Mont Saint Malo‘da yediğim, midyelerin tazeliğinden midir bilemem son derece tuzlu idi, çorbasını içememiştim.

Asıl önemli deniz mahsulü tabağı ise, Breton yemekleri kralı, “Fruit de Mar”, denizin meyveleri adıyla anılan soğuk, karışık tabak. Farklı restoranlarda, farklı içerikler ve buna bağlı değişen fiyatlarla bulmak mümkün. Özellikle tabakta ıstakoz olup olmaması, istiridye adetleri fiyatları oldukça etkiliyor. Fiyatlarının neden bu kadar pahalı olduğunu pek anlamıyorum. Son yıllarda mükerrer kereler ıstakoz yeme şansım oldu, güzel bir balığı ya da mesela yengeç bacağını tercih ediyorum. Istakoz gayet lezzetli, ama kendisinden çok daha ucuz olan diğerleri bence daha lezzetli. Istakozu ise seneler önce yemiş ve hiç beğenmemiştim, limonlu ve soslu ayrı ayrı denemiştim, bölemediğim, ısıramadığım, sosla birlikte ağzımda bir dolaştırıp yuttuğum bol tuzlu yaratığı sevememiştim. 15 yıl aradan sonra bir şans daha verdiğim Saint Malo’da da beni kendisine hayran bırakamadı.

“Brasserie Sillon”da önümüze önce bir grup ekipman geldi, pense, ince uçlu çatal, uzun çubuk gibi bir çatal, ağzı eğri bir metal vb. Akabinde tabakta ıstakoz yoktu. İstiridye olmasa da olurdu. Madya adıyla bilinen halk arasında minare de denen salyangozlar, kerevitler ve ufak boy salyangozlar. Ara sıra kabukların içerisine nasıl erişeceğimiz konusunda bilgi desteğine ihtiyaç duyduk. Favorilerim yengeç bacakları ile salyangozların ufak boyları oldu. Kabuktan çıkarınca önce en tepelerindeki kabuğu ayırmak gerekiyor. Ben misafir konumunda olduğum için fiyatlar konusunda fikrim yok, ancak kocaman deniz mahsulü tabağı başlangıçtı. Doyma noktasında olmama rağmen üzerine gelen kurutulmadan pişirilip güzel bir sosla sunulmuş morina balığının da zerresini tabakta bırakmadım.

Özellikle Saint Malo’da surların içerisinde son derece şık barlarda var. Yemek üzerine biraz sosyalleşmenizi öneririm. Eski binaların içerisine eski dekorasyon ile yerleşmiş barlar sizi çok şaşırtacaktır, içecek seçenekleri de son derece geniş.

Chateaubriand – Breton Yemekleri

Elbette kurutulup suyu tadı kaçırılmadan pişirilmiş enfes etlerin de keyfini çıkarabilirsiniz. Biraz ince ve kuru olsa da Fransız hamburger zinciri Quick’in hamburgerleri de gayet lezzetli ama daha önceki seyahatimde tattığım kaz ciğeriyle etin buluşması “Chateaubriand” yöreye özgü ve tatmanızı önereceğim yemek, Breton yemekleri içerisinde önemili yere sahip. Bense artık bölgeyi et konusunda son derece talihsiz bir tecrübeyle hatırlayacağım.

En kötüler unutulmaz desturu ile L’Amiral restoranı sanırım ben de unutmayacağım. Ziyarete gittiğim firmanın konuğuyduk ve firma da ilk kez birilerini buraya getirmiş, genelde götürdükleri restoranda yer kalmamış, yani bu restoran için önemli de fırsat. Dört kişi aynı ızgara etten sipariş ettik, biri soslu et söyledi ve 2 seçenekten bernezi seçti. Yemeklerin geç gelmesini dert etmedik. Soslu et yanlış sos ile geldi, yanlış olduğu dile getirilince “et bu sosla pişiyor, sipariş esnasında seçtiğiniz sosu az sonra getireceğiz”  cevabı verildi, ikna olmuş gibi yaptık. Izgara etlerden ikisi geldi, diğer ikisinin de hemen geleceği söylendi. Benim ki dilediğimden birazcık daha az pişmiş olsa da geri gönderip kurumuş halde geri alma riskine değmeyecek durumdaydı. Daha iyi etler yemişliğim var ama kötü değildi yemek.

Yaklaşık 10 dakika sonra diğer iki et geldi, bıçaklar ete atıldı ve “bunlar orta pişmiş değil, az pişmiş” denerek geri gönderildi. Bir süre sonra tekrar geldiler ve gene geri gittiler. Ben yemeğimin sonunda iken, diğerleri bitirmiş iken iki et nihayet istenilen şekilde masaya vardı. Bu sırada biri kağıt peçete rica etti. Kısa süre sonra da bernez sos, fakat o sosun eti zaten bitmiş durumda iken. Ben lavaboda iken arkamdan arkadaşım söylenerek geldi, garson bernez sosu sandalyesinin sırtına düşürmüş. Pantolon gömlek falan biraz kirlenmiş ama yemeğin başında sandalyesinin arkasında olan, sonra vestiyere göndermiş olduğu ceketi için seviniyordu, az daha tam isabet alıyormuş. Yan sandalyedeki ceket de zarar görmüş bir miktar. Tabaklar biter, kalkmaya hazırlanırken bir tabak içerisinde yaprak yaprak ayrılmış tuvalet kağıdı getirdiler, bizim şaşkınlığımızı görünce kağıt peçetemiz kalmamış bunları getirdik dediler. Restorandan çıkarken vestiyerdeki ceketin de bernez sostan nasibini almış olduğunu görünce ben kahkahayı bastım artık. Kirli ceketi hatayla buna değdirmişler. Yazarken bile biz adamlara kötü bir şey yaptık da inadına mı yaptılar diye düşünüyorum ama öyle bir durum da yoktu. Firma bu rezalete ne ödeme yaptı bilemiyorum. En kötü yeme içme tecrübelerimiz yazımızda benzer başka tecrübelerimizi de topladık.

Bu yazıya vesile olan seyahatin detaylarını gezi anılarımızı paylaştığımız kardeş sitemiz Gezmek Güzel’de Rennes Gezilecek Yerler başlığında bulabilirsiniz.

Ekim 2013